Jesteś niezalogowany | Zaloguj się | Zarejestruj się
Szukaj zdjęcia
Konstal 13N #708
6 lutego 1985 - Warszawa, rondo Stefana Starzyńskiego. Żoliborski skład linii 12 708+703 w kursie z Żerania FSO na Służewiec. Jakże inne było tu oświetlenie, gdy na górze nie było drogowych estakad. Centralna wyspa ronda była otoczona niskim żywopłotem. W tle wiadukt kolejowy i nieistniejąca już nastawnia posterunku odgałęźnego PKP Warszawa Jagiellonka. W kadrze załapały się też typowe samochody z epoki: Łada 1500, Fiat 126p, Żuk i UAZ 469.Wagon 708 po Naprawie Głównej I w kwietniu 1982. Eksploatowany od początku do końca tylko w zajezdni żoliborskiej. Przejdzie jeszcze sześć NG, w tym ostatnią naprawą będzie NG II. Największe zmiany w jego wyglądzie nastąpią w 1986 roku – między innymi otrzyma dużą skrzynkę tablicy kierunkowej i wydzieloną kabinę motorniczego. Kres jego eksploatacji nastąpi w czerwcu 2011 roku, gdy zostanie skreślony, a następnie złomowany.
Konstal 13N #634
2 lutego 1985 - Warszawa, pętla Huta, tor linii 5 i 27. Żoliborski skład linii 5 634+??? Podczas planowego postoju. Prawe lustro o wydłużonym kształcie zdradza, iż wagon jest na co dzień używany w składach trzywagonowych, a dziś przy sobocie, wyjątkowo w dwuwagonowym.Tramwaje rozpoczynające kursy z północno – zachodniej części pętli były w tamtych czasach zwrócone przodami na północny wschód, a rozpoczynające kursy z południowo – wschodniej jej części - na południowy zachód. Takie rozwiązanie umożliwiało równoczesne, bezkolizyjne rozjeżdżanie się tramwajów w różnych relacjach (w przeciwieństwie do dzisiejszego układu torowego). W głębi widoczna pętla autobusowa MZK o tej samej nazwie.
Wagon 634 po przebytej w grudniu 1984 roku Naprawie Głównej I o rozszerzonym zakresie, przedostatniej w jego historii, podczas której dorobił się między innymi dużej skrzynki tablicy kierunkowej i poszerzanej rynny. Przejdzie jeszcze tylko NG I „S” w 1989 roku. W styczniu 1994 roku zostanie skreślony z przeznaczeniem na złom.
Konstal 13N #648
2 lutego 1985 - Warszawa, pętla Huta, tor linii 33. Żoliborski skład linii 33 648+???+??? podczas planowego postoju. W dużej skrzynce tablicy kierunkowej włożona blacha od skrzynki średniej, dociśnięta czymś do szyby. Tu trochę się zsunęła. Zajezdnia R-4 niegdyś posiadała wagony głównie ze skrzynkami średnimi. Na początku lat 80. bardzo dużo wagonów wracało z NG ze skrzynkami dużymi. Stosowanie niewłaściwego rozmiaru tablic będzie stałą praktyką tej zajezdni przez wiele lat. Wieczorem blacha nie była podświetlona, ale kto by się tam przejmował takimi szczegółami. Inną ciekawostką, charakterystyczną dla zajezdni żoliborskiej był kształt cyfr „kwadratu” linii 33. Od 1982 roku wzorzec kroju cyfr miał być w teorii taki sam dla wszystkich zajezdni. W praktyce jednak cyfry nieco się różniły. Podczas wykonywania w R-4 szablonu dla linii 33 najwyraźniej coś nie tak wyszło z obliczeniami i dolne „brzuszki” wyszły znacznie mniejsze od górnych. Po tej przypadłości można było odróżnić blachę żoliborską od mokotowskiej.Wagon 648 po Naprawie Głównej I o rozszerzonym zakresie, zakończonej w grudniu 1984 roku. Przejdzie jeszcze trzy NG I. Eksploatowany do końca wyłącznie w zajezdni żoliborskiej, zostanie skasowany w 2001 roku.
Komentarze: 3
WIwK/GFW K #415-1
2 lutego 1985 - Warszawa, Teren zajezdni R-4 „Żoliborz”, zakątek najbardziej wysunięty na zachód. W latach osiemdziesiątych w pobliżu ulicy Improwizacji ulokowano filię ośrodka pomocy społecznej, organizując tam prowizoryczne mieszkania dla biednych. Otwarto „od zawsze” zamkniętą bramę drogi przemysłowej. Odkryliśmy możliwość lustrowania terenu zajezdni i od tej strony. W pobliżu ogrodzenia znajdowało się małe wzniesienie terenu, po wejściu na które można było pstrykać całkiem udane fotki. Dziś to miejsce jest ponownie niedostępne, a w pobliżu mieści się ogromny kopiec ziemi.Na pierwszym planie tor odstawczy, gdzie zawsze odstawiano wagony trwale uszkodzone, zderzone i nie nadające się do naprawy siłami zajezdni. Widoczny wagon 728 ze złamanym czopem skrętu, kikutem resztek pantografu i lekko zderzonym tyłem podczas wykolejenia w 1984 roku w okolicznościach, których dziś już nie można ustalić. Tuż obok widoczne wagony serii K i P15 415-1 i 1306, które docelowo miały być zrekonstruowane na historyczne. W latach 1975-1982 przechowywano je w zajezdni praskiej. Gdy tam przeprowadzano kapitalny remont kanałów, przetransportowano je do zajezdni żoliborskiej. Gdy zaczęły przeszkadzać w manewrowaniu taborem liniowym, podjęto decyzję o ustawieniu ich na fragmencie starego toru, nie powiązanego z układem torowym.
Wagon 728 trafi do ZNT do naprawy awaryjnej, która zakończy się w lutym 1986 roku. Pojeździ do listopada 2012 roku i pójdzie na złom.
Wagon 415-1 w 1987 roku zostanie wykorzystany w filmie, z którego planu powróci, ale już do ZNT. Przez kilka lat będzie służył jako podręczny magazyn, po czym w 1993 roku będzie złomowany.
Wagon 1306 będzie stał w tym samym miejscu do 1990 roku. Gdy podczas budowy nowych torów w R-4 zostanie poważnie uszkodzony przez maszynę budowalną, dyrektor techniczny MZK podejmie decyzję o jego fizycznej likwidacji.
Najpierw czas „przejściowych trudności” drugiej połowy epoki Gierka, później kryzys lat 1980-1981, trudny czas oszczędności lat 80, wreszcie nowa rzeczywistość gospodarcza, sprawiły że rekonstrukcję przekładano z roku na rok, aż stało się jasne że ona nigdy nie nastąpi. Wagony trzymane kilkanaście lat na powietrzu dosłownie się rozlatywały.
Komentarze: 1
Konstal 13N #335
29 stycznia 1985 - Warszawa, aleja Zieleniecka przed rondem Waszyngtona. Praski skład linii 8 335+517 w trakcie kursu na Banacha. Wagon 335 został przeniesiony z zajezdni wolskiej do praskiej z dniem 31.08.1984, gdy do Warszawy zaczęły docierać pierwsze z zamówionych w 1984 roku nowych tramwajów 105Na. Na zdjęciu widać między innymi szeroki taran, charakterystyczny dla ostatniej serii 13N wyprodukowanych w 1966 roku.Wagon 335 jest po Naprawie Głównej III w lutym 1984, podczas której otrzymał między innymi wydzieloną kabinę i poszerzaną rynnę oraz wózki od 105N. Wózki te przed przekazaniem wozu do zajezdni praskiej, zastąpiono standardowymi od 13N. W przyszłości wagon będzie przeniesiony do zajezdni żoliborskiej, gdzie ostatecznie w 1999 roku zakończy się jego eksploatacja.
Wagon 517 jest po Naprawie Głównej I w styczniu 1984, przedostatniej w jego historii, podczas której miał zmienioną skrzynkę tablicy kierunkowej na dużą oraz pulpit motorniczego na nowszy typ. Pojeździ do 1991 roku.
Konstal 13N #18
29 stycznia 1985 - Warszawa, ul. Kijowska. Praski skład linii 21bis 18+59 nieplanowo skończył bieg. Powinien jechać do pętli Kawęczyńska, jednak z powodu jakiegoś zdarzenia wszystkie tramwaje są zawracane na pętli Dworzec Wschodni. Charakterystyczne wizualne sprawdzenie przez motorniczego czy nikt nie został we wnętrzu, i jednoczesna krótka pogawędka z kolegą z tej samej zajezdni.Wagon 18 po Naprawie Głównej I w marcu 1981 roku, ostatniej w historii jego eksploatacji. Za niecałe trzy miesiące zostanie skreślony i będzie złomowany. W oczy rzuca się deformacja przodu po prowizorycznym naprawieniu w zajezdni skutków jakiegoś poważniejszego zderzenia. Lewy bok tego wagonu również był pomalowany na znacznej długości, a numer taborowy naklejony o jedno okno bliżej niż było to przyjęte.
Konstal 13N #84
29 stycznia 1985 - Warszawa, ulica Rembielińska, skrzyżowanie z Toruńską. Trudno uwierzyć, że tak wyglądało niegdyś obecne dwupoziomowe przecięcie ulicy Rembielińskiej z ruchliwą trasą S8. Mokotowski skład linii 25 84+85, wjeżdża na przystanek w kierunku pętli Banacha. Wagony 84 i 85 po Naprawie Głównej I „ekspress” w kwietniu 1982 roku, ostatniej w historii ich eksploatacji. Wagon 84 zostanie skasowany już wkrótce, bo we wrześniu 1985 roku, natomiast wagon 85 w początkach roku 1986.
Konstal 13N #31
29 stycznia 1985 - Warszawa, pętla Żerań Wschodni. Drugi wagon praskiego składu linii 3 460+31, ujęcie lewego boku. Widoczny między innymi pulpit nowszego typu, którym zastąpiono oryginalny, podczas NG III w maju 1979 roku. Pejzaż niemal pozamiejski – pola, pojedyncze drzewka… Mimo to, nie grasowały tam wówczas dziki, których ślady żerowania są dziś tak dobrze widoczne w obrębie całej pętli.
Konstal 13N #31
29 stycznia 1985 - Warszawa, pętla Żerań Wschodni. Drugi wagon praskiego składu linii 3 460+31 podczas postoju na pętli, ujęcie prawej części tyłu. Wagon po Naprawie Głównej I „ekspress” w lipcu 1982 roku, ostatnim remoncie w jego historii. Pojeździ do 1987 roku po czym pójdzie na złom. Wiosną 1979 roku niektóre tramwaje 13N przechodzące NG III (w tym między innymi wóz nr 31) zostały pokryte lakierem bardzo wysokiej jakości. Gdy przyszedł czas na następny remont, lakier trzymał się bardzo dobrze i wciąż świetnie wyglądał. Władze ówczesnego MZK podjęły decyzję o wykonaniu ograniczonej naprawy, bez pełnego lakierowania poszycia. Taki remont nazwano NG I „ekspress”.
Konstal 13N #58
28 stycznia 1985 - Warszawa, pętla Piaski. Żoliborski skład linii 19 358+57+58 podczas rozkładowego postoju. Zarówno wagon 58 jak i 57 posiadały podświetlenie i drugich i trzecich drzwi. To pozostałość po NG III przebytej w 1978 roku. Wagon 58 podczas wspomnianego remontu, jako pierwszy w zajezdni R-4, został przystosowany do jazdy w składach trzywagonowych. Był to również pierwszy wagon w tej zajezdni z odkrytymi wózkami. W 1985 roku lata świetności miał już jednak za sobą. Na zdjęciu widać nie najlepszy stan techniczny pudła. Ostatni remont w jego historii, Naprawę Główną I, przeszedł w lipcu 1981 roku. Zostanie skasowany 15.04.1985, po czym będzie złomowany. Od 1985 roku likwidację pudeł wycofanych z eksploatacji tramwajów przejmie Zakład T-2 (obecnie T-1). Wagon 58 trafi tam jako pierwszy. Wagon 57 pojeździ do 1987 roku, a 358 do 1994.
Konstal 13N #505
28 stycznia 1985 - Warszawa, pętla Wiatraczna. Wnętrze drugiego wagonu praskiego składu linii 8 526+505. Przez boczne okno widoczny budynek ekspedycji. W wagonie widać między innymi kasowniki z rączką z namalowanymi symbolami R-2. Na szybie za stanowiskiem motorniczego napis Linię Obsługuje Zakład „Praga”, a na pokrywie skrzynki tablicy kierunkowej napis Nie Ograniczać Widoczności ->. Wagon 505 po Naprawie Głównej I w marcu 1983 roku, ostatniej w historii jego eksploatacji. Pojeździ w zajezdni praskiej do 1988 roku, po czym będzie złomowany.
Konstal 13N #504
28 stycznia 1985 - Warszawa, ul. Grochowska przy pętli Wiatraczna. Praski skład linii 6 504+36 przejeżdża w kierunku pętli Huta. W oczy rzuca się mocno wyrobiony aparat wyrównawczy pantografu w pierwszym wagonie. W tle pod pawilonami zaparkowany samochód Syrena Bosto.Wagon 504 po Naprawie Głównej III w maju 1982 roku, podczas której otrzymał wydzieloną kabinę motorniczego, pulpit typowy dla nowszych 13N oraz lakier koloru bordowego. Takim lakierem w tym czasie pokryto jeszcze kilka innych 13N (351, 362, 373 i 398). W następnych latach wóz będzie eksploatowany w zajezdni mokotowskiej. Przejdzie jeszcze trzy Naprawy Główne I. Zostanie wycofany z eksploatacji w 1999 roku. Z inicjatywy środowisk miłośników tramwajów, wstępnie przeznaczony na wagon historyczny, jednak Tramwaje Warszawskie konsekwentnie odmawiały jego rekonstrukcji i ostatecznie przeznaczyły go na złom. Został w 2011 roku odkupiony od spółki przez prywatnego kolekcjonera i do dziś stoi na jego posesji pod Warszawą.
Wagon 36 po Naprawie Głównej I w czerwcu 1983 roku, ostatniej w jego historii. Pojeździ w zajezdni praskiej do 1987 roku, po czym będzie złomowany.
Konstal 13N #51
28 stycznia 1985 - Warszawa, pętla Wiatraczna. Praski skład linii 21 51+52 podczas planowego postoju przed kursem na Żerań FSO. Widoczne innowacyjne wygrodzenie stanowiska motorniczego w postaci zaokrąglonej aluminiowej poręczy. W tamtych czasach zaczęła się przyjmować zasada, że pierwsza połówka pierwszych drzwi była wyłączana za sterowania, a przestrzeń pomiędzy nią a stanowiskiem motorniczego - z użytkowania dla pasażerów. Było to rozwiązanie przejściowe – wkrótce na masową skalę rozpoczął się proceder montażu wydzielonych kabin, już nie tylko w ramach Napraw Głównych w Zakładzie Naprawy Tramwajów, ale również w zajezdniach. W tle przejeżdża tramwaj typu 105N i autobus PR110.Wagon 51 po Naprawie Głównej I w kwietniu 1984, ostatniej w historii jego eksploatacji, w ramach której między innymi zmieniono mu pulpit na typowy dla nowszych 13N. Pojeździ w zajezdni praskiej do 1988 roku, po czym będzie złomowany.
Konstal 105N #1076
28 stycznia 1985 - Warszawa, pętla Gocławek. Wolski skład linii 24 1076+1027 po przyjeździe z Koła wjeżdża na swój tor liniowy, wówczas środkowy.W oczy rzuca się charakterystyczny dla tych czasów niski poziom estetyki taboru 105N: powyginane i sztukowane fartuchy osłonowe, ubytki listwy bocznej, których z powodu braku dostępności nikt nie uzupełniał… Linki pantografów są już zaczepione na izolatorach na sztycach. To rozwiązanie było wówczas stosowane wyłącznie przez zajezdnię Wola i wyłącznie w taborze 105N. Atutem tego typu taboru w sezonie zimowym było działające czasami byle jak, ale jednak, ogrzewanie przedziału pasażerskiego, które łącznie z nawiewem z rozrusznika dawało podróżnym niewątpliwie wyższy komfort termiczny niż w 13N.
Wagon 1076 po Naprawie Głównej I w maju 1981 roku. Jego wygląd radykalnie zmieni się w 1990 roku, gdy w ramach NG II zostanie przerobiony na typ 105Na. Pojeździ do 2012 roku. Wagon 1027 po Naprawie Głównej I w czerwcu 1981 roku. Jego przeróbka na typ 105Na, również w ramach NG II, nastąpi w 1989 roku, a jego eksploatacja zakończy się w roku 2010.
Konstal 13N #103
19 stycznia 1985 - Warszawa, pętla Piaski. Mokotowski skład linii 19 102+103 podczas planowego postoju, ujęcie wykonane od strony południowo zachodniej.Wagon 103 z tylnymi lampami od „ogórka”. Tył podmalowany po jakiejś drobnej stłuczce z innym tramwajem. Widoczny słupek przystankowy. W głębi Ikarus 260, najpewniej linii 121 z zajezdni „Inflancka”, wjeżdża na przystanek w stronę placu Komuny Paryskiej (obecnie plac. Wilsona).
Wagon 103 po Naprawie Głównej I w grudniu 1982 roku, ostatniej w jego historii. Pojeździ do końca 1987 roku i będzie zezłomowany.
Konstal 13N #102
19 stycznia 1985 - Warszawa pętla Piaski. Mokotowski skład linii 19 102+103 podczas postoju przed kursem na Wyścigi. W głębi widoczny samochód ciężarowy pogotowia torowego, z kabiną wykonaną na bazie autobusu Jelcz Mex 272. Samochody takie wykonywano w latach 1978-1980 z wycofywanych z eksploatacji „ogórków” i nazywano PAT 4 (pogotowie autobusowe techniczne). Kilka egzemplarzy wykonano dla Zakładu Torowo – Budowlanego MZK. W 1985 roku przemieszczały się jeszcze nimi ekipy konserwujące rozjazdy, co w zimie było bardzo istotne.Po prawej stronie widoczny lewy tok szynowy toru technicznego. W tych czasach wyjazd z pętli był możliwy jedynie w stronę centrum, co również jest dobrze widoczne. Wagon 102 po Naprawie Głównej I w grudniu 1982, ostatniej w jego historii. Pojeździ w ruchu liniowym do końca 1987 roku, po czym będzie złomowany.
Konstal 105N #1022
19 stycznia 1985 - Warszawa, ul. Broniewskiego. Lewy bok pierwszego wagonu wolskiego składu linii 11 1022+1039, pokonującego skrzyżowanie w stronę pętli Huta. Widoczne odgałęzienie torów na pętlę Piaski.Wagon 1022 po Naprawie Głównej I w kwietniu 1981 roku, podczas której między innymi stracił dolne szybki z przodu. Pudło, jak na stopiątkę po blisko czterech latach eksploatacji, w nie najgorszym stanie. W 1989 roku przejdzie Naprawę Główną II, w ramach której zostanie przerobiony na typ 105Na. Wagon pojeździ w ruchu liniowym do 2007 roku, po czym zostanie przerobiony na tramwaj – laboratorium. Nadal istnieje i stacjonuje w zajezdni wolskiej, choć jego wygląd radykalnie się zmienił.
Konstal 105N #1000
19 stycznia 1985 - Warszawa, ul. Broniewskiego. Wagon 1000 uległ wypadkowi 31.10.1981 i blisko półtora roku stał unieruchomiony w zajezdni wolskiej. Brak części zamiennych na dłuższy czas uniemożliwiał wykonywanie remontów tramwajom 105N. Ostatecznie w kwietniu 1983 roku wykonano mu NG I rozszerzone o naprawę zderzonego przodu i wóz ponownie wyjechał na ulice Warszawy, ale już bez dolnych szybek pod szybami przednimi.Do dziś istnieje jako wagon historyczny i można się nim w sezonie letnim przejechać między innymi na linii 36.
W prawym dolnym rogu zdjęcia widoczny jest fragment płotka przeciwśnieżnego. Począwszy od następnego sezonu po Zimie Stulecia płotki takie ustawiano zawsze na zimę wzdłuż ulic Broniewskiego, Kijowskiej i Komarowa (ob. Wołoska). Miały zapobiegać zasypywaniu torów podczas zamieci, jednak taka zima jak ta z 1978/1979 miała już nigdy nie nadejść. Po około dziesięciu latach proceder umarł śmiercią naturalną.
Konstal 105N #1087
19 stycznia 1985 - Warszawa, ul. Broniewskiego. Wolski skład linii 22 1087+1000 w trakcie obsługi przystanku w kierunku pętli Wiatraczna.W latach 1978 - 1979 okresowo występowały duże trudności w zaopatrzeniu w różne materiały. Jednym z takich deficytowych towarów była właśnie aluminiowa listwa do tramwajów 105N. Niektóre stopiątki wyjeżdżające z remontu otrzymywały więc listwy od wagonów 13N. Jednym z nich był wagon 1087. Wymagało to wspawania innych zaczepów. Taka zmiana technologiczna wymuszała już stosowanie listew od 13N przy kolejnych naprawach. Ostatecznie listwy te ponownie wymieniano na oryginalne dopiero przy Naprawach Głównych II, które rozpoczęły się dla taboru 105N od 1987 roku. Jednak w latach 1987 – 1988 zajezdnia Wola zmieniała też w niektórych wagonach 105N i 105Na listwy oryginalne na te od 13N, ale najczęściej tylko z prawej strony wagonu.
Inną zmianą z pierwszych lat eksploatacji tramwajów 105N była likwidacja dolnych szybek pod szybami czołowymi. Początkowo niemal wszystkie te likwidacje następowały wskutek zderzeń. Jednak nie każde zderzenie kończyło się likwidacją dolnych szybek. Wagon 1087 był drugim w Warszawie, któremu je zlikwidowano.
Wagon 1087 jest po Naprawie Głównej I w lutym 1982. W 1990 roku w ramach Naprawy Głównej II zostanie przerobiony na typ 105Na. Pojeździ do 2013 roku i będzie złomowany.
Wagon 1000 jest po Naprawie Głównej I w kwietniu 1983. W 1992 roku w ramach Naprawy Głównej II zostanie przerobiony na typ 105Na. Pojeździ w ruchu liniowym do końca 2013 roku, po czym zostanie przekwalifikowany na wóz historyczny.
Konstal 13N #790
19 stycznia 1985 - Warszawa, ul. Broniewskiego. Żoliborski skład linii 22 790+819 obsługuje przystanek w stronę pętli Huta. Na sieci trakcyjnej widoczne „sanki” do sterowania zwrotnicą wjazdową na pętlę Piaski.W związku z metodycznymi acz niekonsekwentnymi wymianami oryginalnych konstalowskich skrzynek tablic kierunkowych na duże, produkcji MZK, procederem likwidacji klap wentylacyjnych w dachach najnowszych 13N, a także licznymi podmianami pudeł, dokumentowanie wagonów z dachami w tak pięknej, jeszcze niemal oryginalnej wersji, stało się priorytetem.
Wolna sobota była dobrym dniem do fotografowania, choć zimno - nad miastem unosiło się mroźne zamglenie. Grzechem było jednak nie wykorzystać przebijających się promieni styczniowego słoneczka.
Wagon 790 po Naprawie Głównej I we wrześniu 1983. Przy następnym remoncie całkowicie zmieni się jego wygląd – miedzy innymi straci klapy wentylacyjne, otrzyma duży „film”, wlot linki pantografu zostanie przesunięty na środek. Ze względu na brak kabiny będzie służył jako wagon sterowany. Doszczętnie rozbity poprzez najechanie na tył w wypadku na ulicy Marymonckiej, zostanie zdjęty ze stanu MZK 04.04.1991 i będzie złomowany.
Wagon 819 po Naprawie Głównej I również we wrześniu 1983, będzie eksploatowany w zajezdni żoliborskiej do 2007 roku. Jego wygląd także stopniowo się zmieni, aż do wersji z dużym „filmem” bez klap wentylacyjnych. Zdjęty ze stanu Tramwajów Warszawskich 07.09.2007, zostanie pocięty na złom.
Konstal 13N #94
19 stycznia 1985 - Warszawa, pętla Piaski. Pierwszy wagon mokotowskiego składu linii 29 94+95 podczas planowego postoju przed kursem na Banacha. Jedną z pierwszych decyzji podjętych w MZK po wprowadzeniu stanu wojennego była zmiana trasy linii 29. Już od soboty 19.12.1981 linia została wycofana z pętli Potocka, a skierowana przez ulicę Broniewskiego do pętli Jarzębskiego (od 01.01.1983 nazwa Piaski). Linię przez całe lata 70. obsługiwała wyłącznie zajezdnia Żoliborz, jednak od 01.04.1982, po reorganizacji rozkładów jazdy wszystkich linii, obsługę podzielono między Mokotów i Żoliborz. W związku z mającymi następować odtąd już co roku dostawami nowego taboru 105Na fotografowanie 13N o niskich numerach stało się priorytetem. Zdjęcie powstało mroźnym przedpołudniem w jedną z trzech wolnych sobót stycznia 1985. Wagon posiadał wykładzinę ścian bocznych we wnętrzu z laminatu w kolorze białym w szarą kratę, tylne lampy stosowane dawniej w autobusach Jelcz Mex 272, oraz pełne wygrodzenie stanowiska motorniczego – kabinę. Wykładzina ścian bocznych w takim kolorze była standardem dla wagonów, które przeszły NG II lub NG III w roku 1976 albo w pierwszej połowie roku 1977. Tylne lampy od autobusów Jelcz zaczęto montować od ostatniego kwartału 1981 i proceder ten trwał do 1983 roku, natomiast kabinę dorobiono mu w zajezdni Mokotów w pierwszej połowie 1982 roku. Był to jeden z pierwszych 13N z kabiną. Wagon 94 jest po Naprawie Głównej I w lutym 1982. Zostanie zdjęty ze stanu MZK 28.02.1986, jednak jego pudło w czerwcu 1986 roku zostanie wykorzystane do żoliborskiego wagonu 766 i z takim numerem będzie istniał dalej aż do 1991 roku.
Konstal 13N #421
29 grudnia 1984 - Warszawa, pętla Gocławek. Techniczna część pętli Gocławek. W mroźne grudniowe południe praski skład linii 6 421+23, po przyjeździe z trasy, oczekuje na zwolnienie miejsca na swoim torze liniowym. W zajezdni R-2 podstawowe tablice liniowe „szóstek” i „dziewiątek” tzw. kwadraty, oznakowywano dodatkowo małą kropką zlokalizowaną na dole po prawej stronie cyfry. Tu kropka jest ledwo widoczna i łatwo może być uznana za odprysk farby. Tak jednak nie jest. Chodziło o wykluczenie pomyłek w chwili pobierania tablicy celem jej założenia, a także o łatwe rozróżnianie tablic obróconych „do góry nogami” dla zabawy przez dowcipnych pasażerów. W praktyce jednak trafiały się tablice linii 6 w linii 9 i na odwrót.Wagon 421 ładnie się prezentuje po Naprawie Głównej III zakończonej 31.10.1984, podczas której poddano go największej modernizacji wyglądu w jego historii. Pojeździ kolejno w zajezdniach Praga, Mokotów i Żoliborz, gdzie zakończy eksploatację w roku 2000 i będzie złomowany.
Wagon 23 po Naprawie Głównej I w lutym 1983. Jego eksploatacja w ruchu liniowym zakończy się w 1987 roku. Następnie będzie przerobiony na dwukierunkowy wagon montażowy sieci trakcyjnej z autonomicznym agregatem spalinowym. Po wycofaniu z eksploatacji w Zakładzie Energetyki Trakcyjnej i Torów, przeznaczony na zabytek. Istnieje do dziś i oczekuje na rekonstrukcję. W tle widoczna kładka nad ulicą Grochowską, jednak bez wind oraz kiosk „Ruchu” przy ulicy Olszynki Grochowskiej. W miejscu przyszłego centrum handlowego – zamglona przestrzeń.
Konstal 13N #42
28 grudnia 1984 - Warszawa, pętla Piaski. Drugi i trzeci wagon żoliborskiego składu 48+40+42 linii 19 podczas postoju przed kursem w kierunku pętli Wyścigi. Widoczny brak przewodu zero między wagonami i brak dolnego klosza prawej tylnej lampy w wagonie 42. Wagon 42 po Naprawie Głównej I w maju 1981 roku, ostatniej w jego historii. Pojeździ już tylko do 1985 roku. Wagon 40 po Naprawie Głównej I w sierpniu 1982 roku, również ostatniej w jego historii. Pojeździ do 1987 roku.Opisy i zdjęcia Jacek Janiak.
Komentarze: 2
Konstal 13N #46
28 grudnia 1984 - Warszawa, tor techniczny pętli Piaski. Praski skład nauki jazdy 46+45 uległ awarii. Nastąpiło przestawienie drugiego wagonu na przód, po czym nastąpi zjazd do zajezdni. W dawnych latach taki sposób samodzielnego zjazdu praktykowano bardzo często. Wagon 46 po Naprawie Głównej I we wrześniu 1982 roku. Pojeździ do 1988 roku. Wagon 45 po Naprawie Głównej I w marcu 1980 roku, ostatniej w jego historii. Pojeździ już tylko do 1985 roku.
Komentarze: 1
Konstal 13N #294
27 grudnia 1984 - Warszawa, ul. Broniewskiego, obecny przystanek Piaski. Mokotowski skład trzywagonowy 294+295+296 na linii 33 w kursie do pętli Huta. Dobrze widoczne sanki sterujące zwrotnicą wjazdową na pętlę Piaski. Wszystkie trzy wagony po Naprawie Głównej I w kwietniu 1984 roku. 294 zostanie skasowany w 1988 roku, 295 – pojeździ niemal do końca eksploatacji typu 13N w Warszawie i zostanie skasowany dopiero w 2013 roku, wagon 296 – pojeździ do 2012 roku.
Komentarze: 1
Konstal 13N #52
25 listopada 1984 - Warszawa, ul. Targowa, naprzeciw dworca Warszawa Wileńska. Drugi wagon praskiego składu 51+52, jadącego w stronę skrzyżowania z ulicą Wileńską. Wagon 52 po Naprawie Głównej I we wrześniu 1983 roku, ostatniej w jego historii. Pojeździ do 1988 roku.
Konstal 13N #27
25 listopada 1984 - Warszawa, ul. Targowa, naprzeciw dworca Warszawa Wileńska. Drugi wagon praskiego składu 28+27, jadącego w stronę skrzyżowania z ulicą Wileńską. Dobrze widoczny pulpit starego typu. W tle autobus Ikarus z PKS oraz samochód Volkswagen „garbus”. Wagon 27 po Naprawie Głównej I w marcu 1981 roku, ostatniej w jego historii. Pojeździ już tylko niecały rok – do sierpnia 1985 roku, po czym będzie złomowany.
Komentarze: 6
Konstal 13N #1
25 listopada 1984 - Warszawa, Zakład Naprawy Tramwajów, zakątek przy spawalni. Pudło praskiego wagonu 1 wystawione do pocięcia na złom. Pudło pocięto w dniach 27-28.11 na spore kawałki, załadowano na samochód ciężarowy i wywieziono w nieznanym kierunku. Według najbardziej prawdopodobnej hipotezy – do Krakowa, gdzie wykorzystano je do odbudowy wagonów 102Na.
Konstal 13N #21
25 listopada 1984 - Warszawa, aleja Świerczewskiego (obecnie aleja „Solidarności”) przy skrzyżowaniu z Okopową. Drugi wagon praskiego składu 334+21 nieustalonej linii, jedzie w kierunku zachodnim. Wagon 21 po Naprawie Głównej I wykonanej we wrześniu 1982 roku, ostatniej w jego historii. Pojeździ do 1987 roku, po czym zostanie skasowany i pójdzie na złom.
Konstal 13N #34
25 listopada 1984 - Warszawa, aleja Świerczewskiego (obecnie aleja „Solidarności”), przed skrzyżowaniem z Okopową. Praski skład linii 26 34+33 jedzie w kierunku pętli Wiatraczna. W dużej skrzynce „filmu” włożona tablica od skrzynki średniej. Wagon 34 po Naprawie Głównej I w czerwcu 1982, a wagon 33 po Naprawie Głównej I w sierpniu 1981. Oba zostaną skasowane w 1985 roku.
Konstal 13N #9
25 listopada 1984 - Warszawa, aleja Świerczewskiego (obecnie aleja „Solidarności”), skrzyżowanie z Okopową. Praski skład linii 13 10+9 jedzie w kierunku pętli Kawęczyńska (obecnie Kawęczyńska – Bazylika). Obok tramwaju widoczny samochód Syrena 105, a w tle tramwaje 13N i 105N oraz samochód Fiat 125p. Wagon 9 po Naprawie Głównej I w grudniu 1979 roku, wagon 10 po Naprawie Głównej I w lutym 1980 roku. To były ostatnie remonty w ich historii. Oba wagony pojeżdżą już tylko do kwietnia 1985.
Komentarze: 4
Konstal 13N #680
8 lipca 1984 - Warszawa, ul. Broniewskiego, skrzyżowanie z Galla Anonima. Żoliborski skład linii 22 680+681 jedzie w kierunku pętli Wiatraczna. Widoczny wyjazd z pętli Piaski oraz budka z warzywami. W tamtych czasach nie istniał wjazd ani wyjazd z pętli od strony alei Reymonta. Kwitł drobny handel. Przy przystanku znajdował się również kiosk „Ruchu”. Dziś taka działalność jest już nieopłacalna. Wagon 680 po Naprawie Głównej I w sierpniu 1983 roku. Przy następnej NG otrzyma dużą skrzynkę „filmu”. Pojeździ do 2012 roku.
Konstal 13N #691
6 lipca 1984 - Warszawa, pętla Potocka (obecnie Metro Marymont). Drugi wagon żoliborskiego przejazdu technicznego 628+691, który przyjechał od strony zajezdni nie wiedzieć czemu akurat tutaj. Zdjęcie było wykonane pod kątem uwiecznienia skrzynki tablicy kierunkowej, która w tym wagonie prezentowała się wyjątkowo dobrze. Wagon 691 po Naprawie Głównej I w marcu 1981 roku. Już przy następnej NG otrzyma dużą skrzynkę „filmu”. Pojeździ do 2011 roku.
Komentarze: 2
Konstal 13N #114
6 lipca 1984 - Warszawa, teren Zakładu Naprawy Tramwajów, zakątek przy spawalni. Pudło spalonego mokotowskiego wagonu 114 wystawione do pocięcia na złom. Rok wcześniej Dyrekcja MZK podjęła decyzję o rozpoczęciu kasacji tramwajów 13N od 1984 roku. Oczywiście nie mieliśmy o tym pojęcia. Nie wiedzieliśmy również, że w przeszłości w tym miejscu warsztatów dokonywano likwidacji tramwajów wycofanych z eksploatacji. Zastanawialiśmy się po co wystawiono tu akurat 114, który jeszcze do niedawna stał pod płotem na Mokotowie w pobliżu granicy z zajezdnią Woronicza. Mieliśmy nadzieję, że wagon ten zostanie odbudowany. W następnych dniach zaobserwowaliśmy spawacza, który metodycznie ciął pudło kawałek po kawałku aż zamieniło się w górę złomu. Wtedy zrozumieliśmy, że wagon zakończył żywot. Wagon 114 spalił się 08.10.1982 w alei Krakowskiej w pobliżu 17 Stycznia (obecnie Komitetu Obrony Robotników) na linii 2 (114+115).
Komentarze: 3
Konstal 105Na #1108
2 września 1984 - Warszawa, tory główne dodatkowe części towarowej stacji Warszawa Gdańska. Dla MZK na platformie kolejowej przyjechał z „Konstalu” nowiutki wagon 105Na nr 1108. Zdjęcie wykonane od strony położonego po południowej stronie torów fragmentu ulicy Burakowskiej. Poniżej głównej jezdni znajdowała się bocznica z widoczną na zdjęciu rampą. To tu rozładowywano między innymi transporty „Ikarusów” nadsyłanych drogą kolejową z Węgier. Za torami PKP rozciągał się tzw. Żoliborz przemysłowy, ograniczony ulicami Przasnyską, Powązkowską, Krasińskiego, Broniewskiego, Stołeczną i torami kolejowymi, z wewnętrznymi ulicami Duchnicką, Burakowską, Rydygiera i Matysiakówny. Na pierwszym planie nieistniejący Zakład Produkcji Zespołów Podwozia F.S.O. (również nieistniejącej…). Dziś w tym miejscu stoi osiedle apartamentowców.Podziękowania dla Jacka za fachowe opisy do serii zdjęć.
Konstal 13N #588
21 lipca 1984 - Warszawa, skrzyżowanie alei generała Świerczewskiego (obecnie „Solidarności”) z Targową. Praski skład linii 13 588+591 skręca w kierunku Koła. Przód pierwszego wagonu był w swoim czasie naprawiany w zajezdni i przy tej okazji nie odtworzono mu zniszczonych doz sterowniczych. Widoczne chorągiewki dekorujące tabor przed „Świętem Odrodzenia Polski”, które władze PRL zaczynały obchodzić dzień wcześniej. Wagon 588 po Naprawie Głównej I zakończonej w lutym 1981 roku. Pojeździ do 1996 roku, kiedy to jego oryginalne pudło pójdzie na złom, a dalsza eksploatacja liniowa 588 będzie trwała z pudłem od wagonu 535 aż do 2012 roku. Wagon 591 po Naprawie Głównej I we wrześniu 1980 roku. Wkrótce ulegnie wypadkowi i będzie złomowany. Dalsza eksploatacja z podmienionym pudłem od wagonu 515 potrwa do 1989 roku.
Konstal 13N #525
20 października 1984 - Warszawa, pętla Żerań Wschodni. Lewy bok drugiego wagonu praskiego składu linii 3 526+525. Poza niewielkimi uszkodzeniami fartuchów w okolicy drugiego wózka, jego pudło jest w ogólnie dobrym stanie. Wagon 525 po Naprawie Głównej I w maju 1981 roku, ostatniej w jego historii. Zostanie skreślony ze stanu MZK dokładnie za miesiąc – 20.11.1984 i pójdzie na złom. Wagon 526 natomiast pojeździ aż do 2012 roku, pełniąc służbę w zajezdni praskiej, a następnie kolejno w mokotowskiej i w żoliborskiej.
Konstal 13N #525
20 października 1984 - Warszawa, pętla Żerań Wschodni. Tył drugiego wagonu praskiego składu linii 3 526+525. Mimo wypłowiałego lakieru oraz widocznych jego odprysków i korozji stopnia trzecich drzwi, stan tego znajdującego się w planie kasacji wozu, był dużo lepszy od wielu innych najstarszych 13N. W tle widoczna niemal podmiejska sceneria. W miejscu obecnie istniejącej ekspedycji widać trawnik, a zamiast chodników prowadzących do obiektów przemysłowych – chaszcze krzaków i dzikie ścieżki.
Konstal 13N #525
20 października 1984 - Warszawa, pętla Żerań Wschodni. Wnętrze drugiego wagonu praskiego składu linii 3 526+525, podczas planowego postoju przed kursem na Gocławek. Widoczny starego typu pulpit motorniczego. Z racji tego, że 525 jeździł z o sześć lat nowszym 526, widać różnicę w estetyce wnętrza w porównaniu z innymi najstarszymi 13N. Brygada przeglądowa mająca pod opieką ten skład, najwyraźniej dbała o drugi wagon w takim samym stopniu jak o pierwszy, nie zastanawiając się nad tym czy jest w planie kasacji czy nie. Nie widać żadnych ubytków poręczy, wszystko czyste i naprawiane na bieżąco.
Konstal 13N #523
25 sierpnia 1984 - Warszawa, teren Zakładu Naprawy Tramwajów, przy spawalni. Wagonu 523 nie zdążyliśmy sfotografować na mieście, gdyż w 1984 roku został skasowany jako jeden z pierwszych. Nie pozostało nic innego jak utrwalić jego pudło wystawione do pocięcia na złom. W oczy rzuca się brak skrzynki tablicy kierunkowej (została obcięta) oraz nacięcia palnikiem tylnej części dachu. Postępuje budowa nowego ogrodzenia warsztatów. Pudło 523 pocięto na złom w dniach 25-28.08.1984.
Konstal 13N #522
1 sierpnia 1984 - Warszawa, pętla Wiatraczna. Praskie składy linii 21 522+521 i 8 28+27, podczas postoju. Czterdziesta rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. W oczy rzuca się brak chorągiewek na taborze. W PRL-u, po 1956 roku władze uznawały Powstanie za co prawda bohaterski zryw, jednak powodowany błędnymi ideami tak zwanego reakcyjnego obozu londyńskiego. Nie dekorowano w tym dniu ani taboru ani budynków. Odbywały się skromne uroczystości oficjalne, oraz te bardziej wzruszające nieoficjalne, organizowane przez niesympatyzujących z władzą byłych powstańców i społeczny komitet budowy pomnika. Zwyczajem niektórych mieszkańców Warszawy było wieczorne nawiedzanie grobów powstańczych na Powązkach i zapalanie tam świateł i zniczy. Wagony 522 i 521 pojeżdżą jeszcze tylko nieco ponad miesiąc, a 28 i 27 – nieco ponad rok i pójdą do kasacji.
Konstal 13N #520
20 października 1984 - Warszawa, pętla Żerań Wschodni. Lewy bok drugiego wagonu praskiego składu linii 3 319+520. Podobnie jak we wnętrzu, również i tu widać liczne zaniedbania estetyki – między innymi brak tylnego bocznego fartucha przy ramie pod sprzęgiem. Choć wagon nie znajdował się w planie kasacji na rok 1984 to było oczywiste, że już długo nie pojeździ. Wagon 520 ma barwną historię. Od 1969 roku jest to dawny wagon 56 z numerem 520. W 1975 roku przytrafił mu się pożar na pętli Gocławek – spaleniu uległ dach, ale wóz odremontowano. W 1984 roku był po Naprawie Głównej III przebytej w marcu 1981, podczas której między innymi wymieniono mu pulpit motorniczego na nowszy typ. Pojeździ do września 1985 roku, następnie zostanie skreślony z inwentarza MZK i trafi na złom.
Konstal 13N #520
20 października 1984 - Warszawa, pętla Żerań Wschodni. Wnętrze drugiego wagonu praskiego składu linii 3 319+520 realizującego rozkładowy postój przed kursem w stronę Gocławka. Widoczne ubytki w poręczach od stelaży siedzeń do sufitu, brak głównych drzwiczek wygrodzenia motorniczego. Kasowniki – dziurkacze były w wagonie 520 przymocowane bardzo wysoko – praktycznie na ¾ wysokości słupka okiennego. Do niedawna wóz służył jako sterujący w składzie 520+519, o czym świadczą dziury po uchwycie lusterka wewnętrznego w pokrywie skrzynki tablicy kierunkowej i napis „NIE OGRANICZAĆ WIDOCZNOŚCI” przy nich, ale po kasacji 519 przeznaczono go na wagon sterowany. W 1969 roku podczas RK II w ZNT omyłkowo zamieniono ze sobą wagony 520 i 56. Podmianę wykryliśmy między innymi dzięki widocznym na zdjęciu klapom maszyn drzwiowych, których zawiasy tu znajdują się niżej niż w najstarszych egzemplarzach 13N.
Konstal 13N #516
20 listopada 1984 - Warszawa, pętla Wiatraczna. Przód pierwszego wagonu praskiego składu linii 21 516+515, podstawiającego się dla pasażerów po odjeździe tramwaju linii 26. Na torze obok widoczny żoliborski skład linii 22 648+nn. Widoczne różne rodzaje prawych zewnętrznych luster w zależności od zajezdni. W tamtych czasach trasa linii 22 przebiegała aleją Waszyngtona. W tle przejeżdża Ikarus 280. Widać również charakterystyczną dla epoki ławkę przystankową i kosze na śmieci z symbolem „MPO E-5”.Wagon 516 po Naprawie Głównej I w grudniu 1981 roku, ostatniej w jego historii. Pojeździ do kwietnia 1985 roku, ale już jako wagon sterowany, po kasacji wagonu 515 w zestawieniu 327+516.
Komentarze: 2
Konstal 13N #515
10 listopada 1984 - Warszawa, pętla Wiatraczna. Tył drugiego wagonu praskiego składu 516+515 linii 21. W tle widoczne drugi wagon mokotowskiego składu linii 8 100+101, budynek ekspedycji MZK oraz fragment „Uniwersamu” Grochów.Wagon 515 po Naprawie Głównej III w październiku 1979 roku. Zostanie zdjęty ze stanu MZK dziesięć dni później. Po podmianie pudeł, od grudnia 1984, wyremontowany, będzie jeździł jako wagon 591 i zostanie skasowany wiosną 1989 roku.
Konstal 13N #514
20 października 1984 - Warszawa, pętla Żerań Wschodni. Lewy bok pierwszego wagonu praskiego składu linii 3 514+509. Widoczny zdeformowany przód po prowizorycznej naprawie w zajezdni skutków zderzenia z 1983 roku. W przedniej części lewego boku widoczna też korozja poszycia na spawie po jakiejś wcześniejszej kolizji. Estetyka taboru w tamtych czasach nie była najmocniejszą stroną praskiej zajezdni. Jednak pod względem niezawodności taboru często zajmowała pierwsze miejsce. Wagon 514 po Naprawie Głównej I w lipcu 1982, ostatniej w jego historii. Służba tej „trzynastki” zakończy się z dniem 31.12.1985 roku.
Komentarze: 1
Konstal 13N #514
20 października 1984 - Warszawa, pętla Żerań Wschodni. Wnętrze pierwszego wagonu praskiego składu linii 3 514+509, w kierunku stanowiska motorniczego. Wagon 514 był również jednym z prototypowych 13N o poręczach przy oknach umieszczonych bardzo nisko. Widoczne liczne ubytki poręczy pionowych przy siedzeniach. Właściwie została już tylko jedna.
Komentarze: 1
Konstal 13N #509
20 października 1984 - Warszawa, pętla Żerań Wschodni. Lewy bok drugiego wagonu praskiego składu linii 3 514+509. Wagon 509 po Naprawie Głównej I w sierpniu 1983 roku, podczas której zmieniono mu pulpit, skrzynkę filmu na dużą, ale pozostawiono oryginalne trójdzielne tylne lampy. Wagon pokryto wtedy dobrej jakości lakierem i może dlatego prezentuje się znacznie lepiej niż sterujący go 514. Pojeździ do 31.12.1986 roku.
Konstal 13N #509
20 października 1984 - Warszawa, pętla Żerań Wschodni. Tył drugiego wagonu składu linii 3 514+509, podczas planowego postoju przed kursem na Gocławek. Widoczny fragment wiaty przystankowej starego typu, a w głębi plenerowa sceneria otoczenia pętli. Obok wagonu początkujący przyszły znany autor bogatej dokumentacji fotograficznej warszawskiej i nie tylko komunikacji tramwajowej. Doskonale rozumie po co tu przyjechał, wie co ma robić i nie zamierza tracić czasu. Tramwaj może odjechać w każdej chwili. Rozkłady jazdy na podobnych odludziach były w tych czasach zrywane najpóźniej nazajutrz po powieszeniu.
Komentarze: 2
Konstal 13N #509
20 października 1984 - Warszawa, pętla Żerań Wschodni. Wnętrze drugiego wagonu składu linii 3 514+509 w kierunku przodu. Widoczne niekompletne wygrodzenie stanowiska motorniczego i brak pionowych poręczy przy siedzeniach między I a II drzwiami. Na uwagę zasługują też kasowniki – dziurkacze z namalowanymi oznaczeniami „R-2”. Praska zajezdnia jako jedyna znakowała w ten sposób kasowniki w swoim taborze. Cechą charakterystyczną prototypowych egzemplarzy 13N było testowanie poręczy wzdłuż okien na bardzo różnej wysokości. W wozie 509 były one zaprojektowane na absurdalnie niskiej wysokości, co tu jest dobrze widoczne. Po założeniu w pierwszej połowie lat 70 poręczy wzdłuż wszystkich okien, zanim jeszcze wdrożono technologię poręczy od stelaży siedzeń do sufitu, pasażerowie siedzący w tym wagonie mieli bezpośrednio przed twarzami ręce pasażerów trzymających się rurek przy oknach.
Komentarze: 3
Konstal 13N #490
7 października 1984 - Warszawa, pętla Wiatraczna. Praskie składy 508+507 linii 21 i 490+489 linii 8 podczas planowego postoju. Widoczne charakterystyczne dla tamtych czasów blaszane przystankowe kosze na śmieci.Wagony 508 i 507 zostały skreślone z inwentarza MZK trzy dni później.
Wagon 490, ostatnio remontowany w styczniu 1982, tu po jakimś zakładowym odświeżeniu powłok lakierniczych, pojeździ natomiast jeszcze 27 lat, podlegając modyfikacjom wyglądu, kontynuując służbę w zajezdni Praga, a następnie Mokotów i Żoliborz. Będzie jeździł między innymi w składach trzywagonowych, stanie się też przejściowo nośnikiem reklam.
Konstal 13N #753
20 sierpnia 1984 - Warszawa, teren Zakładu Naprawy Tramwajów, przy spawalni. Do pocięcia na złom wystawiono kolejne pudło 13N, ze średnią skrzynką filmu, charakterystycznie zderzone z tyłu. Korzystając z trwającej wymiany ogrodzenia, można było je dokładnie obejrzeć i sfotografować. Bez trudu rozpoznałem żoliborski wagon 753, który od 26. lipca 1983 roku stał, i ogołocony z części niszczał na terenie swojej macierzystej zajezdni, po najechaniu na tył przez praski wagon 514. Sęk w tym, że to pudło miało zamalowane wszystkie numery taborowe, a na prawym boku za pierwszymi drzwiami ktoś napisał kredą „503 Włodek”. Wtedy myślałem, ze to jakiś żart: ktoś chciał ochrzcić takim imieniem wagon przed złomowaniem, czy jak? Wiele lat później dowiedziałem się, że w ZNT pracował w tamtym czasie człowiek o nazwisku Włodek i do jego obowiązków należało między innymi nadzorowanie likwidacji pudeł kasacyjnych tramwajów.Pudło widoczne na zdjęciu złomowano w dniach 21-23.08.1984 jako 503. Dzięki tej podmianie najstarszy 13N otrzymał drugie życie jako wyremontowany po zderzeniu 753”. Podmiany pudeł kasacyjnych z remontowanymi miały stać się stać w następnych latach stałym i częstym procederem w ZNT. Szczęśliwie wszystkie udało się ustalić.
Konstal 13N #187
29 sierpnia 1984 - Teren zajezdni R-3 Mokotów, tory od strony ulicy Woronicza. Tylna część składu trzywagonowego 166+167+187. Nad tramwajem widoczny gmach biurowca zajezdni, a po prawej stronie fragment portierni służby ochrony mienia MZK.Wagon 187 po Naprawie Głównej I w sierpniu 1983 roku. Nikt nie spodziewał się, że ta tak dobrze prezentująca się w wakacyjnym słońcu maszyna, niecałe cztery lata później pójdzie do kasacji.
Komentarze: 1
Konstal 13N #138
29 sierpnia 1984 - Warszawa, teren zajezdni „Mokotów”, południowa część hali od strony ulicy Konstruktorskiej. Wagon 138 z rozbitym przodem, po najechaniu na tył wagonu 209 w dniu 24.04.1984 oczekuje na zabranie do ZNT na naprawę powypadkową. Naprawa (NZd) zostanie wykonana między 10.10.1984 a 30.11.1984 i będzie to już ostatni remont tego wagonu. W 1988 roku zakończy się jego eksploatacja. W hali po prawej stronie widoczny przód wagonu 311.
Konstal 13N #67
4 listopada 1984 - Warszawa, skrzyżowanie alei Świerczewskiego (obecnie al. Solidarności) i Okopowej. Pierwszy wagon praskiego składu 67+23 obsługującego przystanek w stronę PDT Wola. Wagon 67 po Naprawie Głównej I w październiku 1982 roku, ostatniej w jego historii. Zostanie skasowany w 1987 roku.
Konstal 13N #40
15 września 1984 - Warszawa, pętla Huta. Wnętrze drugiego wagonu żoliborskiego składu 744+40 linii 27. Wóz posiada już pulpit nowego typu (oryginalny uległ uszkodzeniu podczas wypadku w 1979 roku). Uwagę zwracają pionowe poręcze co drugie siedzenie, kasowniki – dziurkacze z rączką oraz śmietniczki za pierwszymi i drugimi drzwiami. Te elementy znikną z tramwajów 13N w ostatnich latach ich eksploatacji. Przez szyby widać zarysy starej ekspedycji „Huta”. Obecnie mieści się ona w nowo postawionym budynku.
Komentarze: 2
Konstal 13N #40
15 września 1984 - Warszawa, pętla Huta. Drugi wagon żoliborskiego składu 744+40 linii 27, podczas planowego postoju. W tle widać gmach biurowca oraz kominy huty metali szlachetnych „Warszawa”. Wczesne popołudnie, pasażerów nie ma, ale gdy kończyła się zmiana w hucie, każdy tramwaj i autobus odjeżdżający z pętli był pełny.Wagon 40, jeden z piętnastu wozów dwucyfrowych eksploatowanych w 1984 roku w zajezdni żoliborskiej. Jest po Naprawie Głównej I w sierpniu 1982 roku, ostatniej w jego historii. Pójdzie do kasacji w 1987 roku.
Konstal 13N #23
4 listopada 1984 - Warszawa, skrzyżowanie alei Świerczewskiego (obecnie al. Solidarności) i Okopowej. W promieniach świecącego nisko nad horyzontem listopadowego słoneczka, drugi wagon praskiego składu 67+23 obsługującego przystanek w stronę PDT Wola.Wagon 23 po Naprawie Głównej I w lutym 1983 roku. Pojeździ w ruchu liniowym do 1987 roku, po czym zostanie przerobiony na wagon do montażu sieci trakcyjnej. Istnieje do dziś.
Komentarze: 2
Konstal 13N #16
17 listopada 1984 - Warszawa, teren Zakładu Naprawy Tramwajów. Zakątek przy spawalni zwany przez pracowników Syberią. Pudło praskiego wagonu 16 wystawione do pocięcia na złom. Po zbudowaniu nowego wysokiego płotu, otaczającego tą część warsztatów, skończyła się możliwość fotografowania złomowanych wagonów przez otwory w betonowym płocie. Zaryzykowałem wsunięcie obiektywu przez szczelinę na dole, między przęsłem ogrodzenia a podmurówką. Kierunek określiłem trochę na oślep. Nacisnąłem migawkę i…. proszę co wyszło. Wagon 16 miał ostatnią Naprawę Główną I w maju 1979 roku. Został zdjęty ze stanu MZK 10.10.1984. Likwidacja pudła nastąpiła w dniach 19-20.11.1984. W ostatnich dwóch latach eksploatacji jeździł na wózkach od 105N.
Konstal 13N #11
10 listopada 1984 - Warszawa, ul. Targowa. Praski skład 476+11.Wagon 11 po Naprawie Głównej I w lipcu 1981 roku, i zarazem ostatniej w jego historii. Zwraca uwagę zdeformowany tył po wymianie poszycia w praskiej zajezdni, z pasem podokiennym o nieutrafionej długości, tak iż aluminiowa listwa spod okna weszła nań z lewej strony. Przy tej naprawie nie odtworzono siedmiobiegunowej dozy od blokady, którą wóz posiadał od 1979 roku. Tył został później najwyraźniej ponownie uderzony, widać wgniecenie, odpadł odbój którego nie uzupełniono. No cóż – jeszcze pół roku i wagon pójdzie do kasacji. Za tylną szybę włożona stara praska tablica linii 26 z czasów gierkowskich, stosowana przed 1983 rokiem, niepasująca rozmiarem do ramki. Wtedy jeszcze trafiały się takie rarytasy.
